Kuchnia roślinna często może kojarzyć się z nudnymi, niesmacznymi posiłkami. Natomiast wraz z roślinnego stylu życia powstają coraz ciekawsze wegańskie dania. Z kilku skromnych produktów i odrobiną wyobraźni można wyczarować naprawdę wyśmienite dania!
Kuchnia roślinna
To, że kuchnia roślinna składa się głównie z warzyw i owoców już wiemy, ale jak gotować z takimi składnikami? W tym małym poradniku przedstawimy podstawy, które zapewne każdy weganin posiada w swojej kuchni. Produkty te są ogólnodostępne w zwyczajnych sklepach (niektóre internetowo), często są niedoceniane a potrawy z nich mogą być naprawdę zaskakująco smaczne.
1. Płatki drożdżowe nieaktywne (nutritional yeast)
Ten składnik pomimo swojej strasznej nazwy będzie twoim najlepszym przyjacielem. Weganie dodają go wszędzie gdzie tylko się da, z racji na swój serowy posmak. Są to nic innego jak płatki z drożdży (nieaktywnych), pożywką dla nich jest melasa z buraków lub trzciny cukrowej. Gdy uzyskają odpowiednią obiętość poddawane są dezaktywacji z udziałem wysokiej temperatury. Dzięki temu, że są nieaktywne są wpełni nieszkodliwe. Oprócz walorów smakowych, płatki zawierają wysoki procent wit. B12 co świetnie łączy się z częstym jej niedoborem u weganinów. Kuchnia roślinna najczęściej stosuje płatki do makaronów jako zamiennik parmezanu, zup, sosów lub też jako przyprawę do marynowania np. tofu.
2. Tofu a kuchnia roślinna
Kuchnia roślinna cieszy się jednym z najpopularniejszych produktów diety wegańskiej. Wytwarza się go podczas koagulacji mleka sojowego. Ten słynny twarożek z soi oryginalnie powstał w Chinach, dziś znany jest na całym świecie. Przez swój neutralny smak i strukturę gąbki, świetnie wchłania przyprawy i sosy dzięki czemu możemy uzyskać wiele pysznych potraw. Do najpopularniejszych metod obróbki tofu należą: krojenie w kostkę, odrywanie na kawałki, rozdrabnianie widelcem (w celu uzyskania tekstury mięsa mielonego), krojenie w duże grube plastry, mielenie (zupy, sosy lub desery), krojenie w cienkie plasterki a nawet tarcie tofu na tarce. Tofu jest na tyle elastyczne, że znajdzie swoje zastosowanie w większości dań zarówno wytrawnych jak i deserów. Wyróżniamy wiele rodzajów tofu, w Polsce najczęściej spotkamy:
- Silken tofu (jedwabiste)
- Tofu twarde naturalne
- Tofu wędzone
- Tofu w gotowych marynatach
Tofu jedwabiste (silken)
Wywodzi się z Japonii, pozyskuje się go podobnie jak tradycyjne tofu – przy koagulacji mleka sojowego lecz do tej odmiany używa się siarczanu wapnia. Posiada kremową, delikatną konsystencję, często używane jest do dań pikantnych oraz deserów.
Tofu naturalne
Najczęściej spotykany rodzaj tofu, dostępny niemal w każdym sklepie. Kuchnia roślinna jak i wegetariańska ma wiele zastosowań tofu naturalnego.
Tofu wędzone
Ta odmiana charakteryzuje się intensywnym dymnym smakiem, gdyż kostkę tofu poddaje się wędzeniu. Tofu wędzone ma lekko miedziany kolor. Jest dobrym zamiennikiem wędzonych mięs czy wędlin.
3. Czarna sól (kala namak)
Indyjska czarna sól to siarkowa sól o czarno-różowym kolorze. Sól wydobywana jest w paśmie gór Himalaya w Indiach. Poddawana jest obróbce termicznej wraz z nasionami harada i węglem drzewnym. Dzięki swoim właściwościom siarkowym ma charakterystyczny jajeczny posmak. Świetnie sprawdza się w tofucznicy, pastach, sałatkach czy sosach. Ten produkt znajdziemy w azjatyckich/indyjskich sklepach lub w internecie.
4. Mąka z ciecierzycy
Produkt ten to nic innego jak zmielona na mąkę suszona ciecierzyca. Wywodzi się z Indii i jest naturalnie bezglutenowy.
Dla osób unikających glutenu może być świetną alternatywą, ponadto zawiera sporo białka. Kuchnia roślinna stosuje mąkę z ciecierzycy w wielu potrawach. Świetnie sprawdzi się do wegańskich omletów, podpłomyków czy też naleśników. Ma neutralny smak i jest dostępna w większych supermarketach.
Przepis na wege omlet – mąka z ciecierzycy i czarna sól
5. Kuchnia roślinna i żelatyna czyli agar (agar agar)
Jest to proszek dzięki któremu kuchnia roślinna ma swój zamiennik żelatyny. Agar jest naturalnym środkiem żelującym, otrzymywanym z wodorostów (głównie krasnorostów). Jest popularny w przemyśle spożywczym, szczególnie jako dodatek do żywności w kuchni azjatyckiej. Żeluje się w stosunkowo niskiej temperaturze – około 35-40°C. Dzięki tej właściwości jest bardzo wszechstronny, ponieważ nie trzeba go chłodzić aby doszło do stężenia. Agaru używa się do zagęszczania potraw lub deserów, głównie do sosów, zup, puddingów, galaretek.
Kuchnia roślinna – pozostałe przydatne składniki
Swoje miejsce na kuchennej półce napewno odnajdzie siemię lniane, używane jako zamiennik jajek do przeróżnych ciast. Nasiona chia z których łatwo zrobić pudding. Awokado – wspaniały dodatek do sałatek lub zdrowy zamiennik masła na chleb. Mleczko kokosowe jako roślinna śmietanka do deserów, zup oraz sosów. Masło orzechowe czyli wspaniały dodatek do owsianek, szejków, ciast czy też po prostu jako smarowidło do pieczywa. Sos sojowy i liquid smoke – te dwie płynne przyprawy znajdą swoje dostosowanie wszędzie w wytrawnych potrawach. Przyprawa do kurczaka nada się do zamienników mięsa. Fasola, ciecierzyca, soczewica to naturalne źródła białka do tego są bardzo zdrowe! Kuchnia roślinna potrafi być bardzo różnorodna, tak wiele produktów pozwala na wiele pomysłów.
Źródła:
- mgr farm. Cezary Stańczak – Płatki drożdżowe – jakie są ich właściwości, zastosowanie oraz do czego je dodawać? Najpopularniejsze zastosowania płatków drożdżowych, Apteka wapteka [29.01.2024]
- Tofu – rodzaje, wartości odżywcze i sposoby wykorzystania serka sojowego, Gastomania [29.01.2024]
- Edyta Stępczyńska – 10 NIEZBĘDNYCH PRODUKTÓW W KUCHNI ROŚLINNEJ, Zakręcony Wege Obiad [29.01.2024]
Oprac: Natalia Musiolik, Kraków 2024, CC BY 4.0 Attribution 4.0 International