Czy twoje zdrowie jest bezpieczne na coraz modniejszej diecie roślinnej?

Weganizm wpływa pozytywnie (a nawet – korzystnie!) na zdrowie, pod warunkiem przestrzegania reguł związanych z prawidłowym planowaniem i komponowaniem tej diety; niezbędne jest bowiem jej odpowiednie zbilansowanie i wprowadzenie do jadłospisu pokarmów bogatych w składniki odżywcze. Ponadto weganizm jest ekologiczny i …smaczny.

Dieta wegańska, a zdrowie – opinia eksperta

Dieta wegańska i jej wpływ na zdrowie jest przedmiotem coraz większej ilości badań naukowych, wzrasta ilość traktujących o niej specjalistycznych publikacji. Bardzo wiele interesujących spostrzeżeń w temacie jej wpływu na zdrowie można znaleźć można w wywiadzie przeprowadzonym przez portal „Puls medycyny” z Michailem Koutentakisem z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego – autorem pracy dotyczącej wpływu diety wegańskiej na układ krążenia, która ukazała się na łamach czasopisma naukowego Journal of Cardiovasular Development and Disease.

Dieta roślinna i jej pozytywny wpływ na zdrowie

Autor w pierwszym rzędzie zwraca uwagę, że dieta wegańska może mieć znaczący wpływ na profil lipidowy i tym samym pomóc obniżyć stężenie cholesterolu LDL (LDL-C), potocznie zwanego „złym” cholesterolem. Wynika to z faktu, że dieta ta jest bogata w błonnik, który może pomóc zmniejszyć ilość cholesterolu wytwarzanego w wątrobie, zmniejsza też wchłanianie cholesterolu egzogennego w przewodzie pokarmowym. Co ważniejsze, żywność pochodzenia roślinnego zawiera niewiele cholesterolu lub nie zawiera go wcale, co może dodatkowo przyczynić się do obniżenia jego stężenia w organizmie. Wiadomym jest, że cholesterol ma bardzo zły wpływ na zdrowie.

Eliminacja z diety produktów pochodzenia zwierzęcego procentuje mniejszym spożyciem tłuszczów nasyconych, które także mogą przyczyniać się do rozwoju insulinooporności i wyższych poziomów glikemii we krwi.

Dieta wegańska może poprawić wrażliwość na insulinę, czyli zdolność organizmu do reagowania na ten hormon i tym samym spowodować efektywniejsze wykorzystanie glukozy. Może to obniżyć stężenie glukozy w surowicy i zmniejszyć ryzyko rozwoju cukrzycy typu 2. Poza tym diety roślinne zawierają mniej tłuszczów nasyconych i trans, które mogą przyczyniać się do insulinooporności i zaburzać metabolizm glukozy. Dieta wegańska zawiera więcej błonnika pokarmowego, który może spowalniać wchłanianie glukozy do krwioobiegu i zapobiec jej „skokom” w surowicy.

Ważnym aspektem, który powoduje, że dieta wegańska dobrze wpływa na zdrowie jest fakt, że zmniejsza ona ryzyko otyłości. Dodatkowo, ten rodzaj żywienia dostarcza dużo pokarmów o działaniu przeciwzapalnym (chroniczne stany zapalne mogą zaś przyczyniać się do rozwoju chorób przewlekłych, takich jak: schorzenia serca, cukrzyca, nowotwory, a także przyspieszać rozwój miażdżycy). Omawiana dieta, będąc bogatą w pokarmy roślinne, może pomóc w zapewnieniu zdrowego mikrobiomu jelitowego.

M. Koutentakis podnosi również, że dieta wegańska może mieć pozytywny wpływ na ciśnienie krwi. Badania dowiodły, że dieta oparta na roślinach może je obniżyć, zwłaszcza gdy zawiera różnorodne produkty pełnoziarniste, zboża, owoce, warzywa, rośliny strączkowe, orzechy i nasiona. Zawarty w tych produktach błonnik obniża ciśnienie krwi poprzez poprawę funkcji tętnic, z kolei występujący w nich również potas pomaga rozluźnić naczynia krwionośne i obniżyć stężenie sodu w organizmie, co może prowadzić do obniżenia ciśnienia tętniczego.

Wniosek: Odpowiednio zbilansowana dieta wegańska nie tylko nam nie zagraża, ale wręcz korzystnie wpływa na nasze zdrowie.

Dieta wegańska, a zdrowie człowieka

Czy więc dieta wegańska jest bezpieczna i można „ze spokojnym sumieniem” ją stosować? Odpowiedź brzmi: tak, pomimo wielu obaw co do prawidłowego zbilansowania diety wegan, odpowiednie jej zaplanowanie, oraz skomponowanie, zapobiega wystąpieniu niedoborów oraz dodatkowo pozytywnie wpływa na stan zdrowia. Według badań Światowej Organizacji Zdrowia stosowanie diety wegańskiej związane jest między innymi ze zmniejszonym ryzykiem zachorowania na nowotwory (zwłaszcza okrężnicy i raka prostaty), a także choroby układu sercowo-naczyniowego.

Weganie wyróżniają się mniejszym ryzykiem wystąpienia otyłości, nadciśnienia tętniczego, cukrzycy oraz mniejszą śmiertelnością z powodu choroby niedokrwiennej serca. Mniejsze narażenie na wyżej wymienione schorzenia weganie mogą zawdzięczać cennym składnikom zawartym w swojej diecie, takim jak: błonnik pokarmowy, jedno- i wielonienasyconym kwasom tłuszczowym oraz antyoksydantom. Weganie spożywają je w większych ilościach w postaci warzyw, owoców, roślin strączkowych i orzechów.

Źródła:

1. 1. Ewa Kurzyńska – Dieta wegańska obniża LDL-cholesterol, trzyma w ryzach glukozę i zwalcza stany zapalne, Puls Medycyny [28.01.2024]
   2. Dieta wegańska: co jedzą? Czy weganizm jest zdrowy?, Aldi [28.01.2024]

Oprac: Zuzanna Świątkowska, Kraków 2024, CC BY 4.0 Attribution 4.0 International